Welke soorten innovatie zijn er?

Wij krijgen vaak de vraag: wat bedoel je nou precies met innovatie? Innovatie is nu een buzzword en wordt te pas en te onpas gebruikt, in sterk wisselende betekenis. Voorop staat dat innovatie wat ons betreft altijd een middel is en nooit een doel op zich. Het is een manier om iets te krijgen wat je nog niet hebt en iets te worden wat je nog niet bent.  

Het kan helpen om onderscheid te maken in verschillende soorten innovatie, die verschillende doelen dienen. Strategyzer (de club achter Business Model Canvas) maakt - vrij naar Clayton Christensen (de Harvard professor die de term ‘disruptie’ gemunt heeft) - onderscheid in drie soorten innovatie:

Efficiëntie innovatie

Het optimaliseren van bestaande processen en business modellen. Veel bedrijven bedoelen dit als ze zeggen “we zijn heel innovatief”. 

Duurzame innovatie

Het doorontwikkelen op de bestaande business modellen, bijvoorbeeld het lanceren van nieuwe producten, nieuwe distributiekanalen en implementatie van nieuwe technologie. Veel innovaties die we afgelopen jaar gezien hebben in de cultuursector, zoals het streamen van voorstellingen, vallen in deze categorie.

Transformatieve innovatie

De meest strategische en op de lange termijn gerichte vorm van innovatie, waarbij heel nieuwe business modellen en waardeproposities worden ontwikkeld. Dit is ook de hoek waar ‘disruptie’ plaatsvindt. Wij geloven dat juist dit soort innovatie nu hard nodig is voor een sterke cultuursector van de toekomst. 

Vrijwel alle organisaties zijn bezig met efficiëntie innovatie en de meeste organisaties ook wel in bepaalde meer of mindere mate met duurzame innovatie. Duurzame innovaties zijn vaak een logische doorontwikkeling op wat er al is en brengen daarom redelijk weinig risico met zich mee. Transformatieve innovaties zijn veel spannender. Ze vragen om creativiteit, doorzettingsvermogen en vooral om een goede dosis durf en lef. Als je iets radicaal nieuws doet, steek je je kop boven het maaiveld uit. Vaak krijg je sceptische reacties, mogelijk zijn niet al je partner en gebruikers blij met je nieuwe koers. Je gaat financieel en organisatorisch risico aan en stelt jezelf de vraag “wat als dit mislukt?”

Maar je kunt jezelf ook de vraag stellen: “wat als dit wél lukt?” Je kunt je publiek vergroten en verbreden. Je positie, imago en business model versterken. Nieuwe partnerships ontwikkelen. Een grotere maatschappelijke impact realiseren. 

Je moet het alleen wel durven. En kunnen. Omdat wij geloven dat transformatieve innovaties heel belangrijk zijn en hierbij de juiste kennis, ervaring en motivatie essentieel is, hebben we het Art-up incubatorprogramma ontwikkelt en bieden we verschillende workshops en begeleidingsprogramma’s. Want innoveren kun je leren.

Lees het artikel van Strategyzer over drie soorten innovatie hier in het Engels.