Stichting IN Gebaren richt zich op participatie van doven en slechthorenden in onze samenleving, waarbij het toegankelijk maken van musea één van de focuspunten is. Sinds hun deelname in 2020 aan de Art-up Incubator - toen nog onder de naam Wat Telt! - heeft de organisatie grote stappen gezet. Art-up stelde een aantal vragen aan oprichter Roos Wattel.
Wat was de aanleiding om Stichting IN Gebaren op te richten en Waarom hebben jullie gekozen voor de stichting-vorm?
“We geven al sinds 2014 advies in toegankelijkheid en inclusie voor doven en slechthorenden aan diverse organisaties, met name in de cultuursector. Dat deden we voorheen onder de vlag van mijn eenmanszaak: Wat Telt! We merkten dat er nog veel werk te verzetten is, ook in andere sectoren. Door de deelname aan de Art-up Incubator hebben we onze doelstellingen op een rijtje kunnen zetten. Na sparren met collega-deelnemers en met de programmaleiding kwamen we tot de conclusie dat het ons kansen zou bieden om een stichting op te zetten. Dat past goed bij onze maatschappelijke doelstellingen en we zouden dan ook fondsen kunnen werven waarmee we een steviger financiële basis kunnen creëren voor onze organisatie. Daarmee willen we groeien naar een financieel gezonde sociaal-maatschappelijke onderneming. “
Roos Wattel, oprichter en directeur van Stichting IN Gebaren
Wat willen jullie bereiken?
“Onze missie is bijdragen aan een samenleving waarin doven en slechthorenden goed kunnen participeren, op een gelijkwaardige manier. Dat laatste is heel belangrijk. Er is nu een soort ‘inclusie-hype’ en er is meer aandacht gekomen voor gebarentaal dankzij de tolken NGT (Nederlandse Gebarentaal) op de corona-persconferenties. Maar te vaak worden er nog dingen georganiseerd vóór dove mensen en niet samen mét dove mensen, of niet op een echt gelijkwaardige manier. Eigenlijk is dat 'inclusie-washing': het is genoeg om een vinkje te zetten, maar het versterkt de positie van doven niet. Wij willen organisaties en de samenleving bewust maken van de dovencultuur en -gemeenschap, zodat we onwetendheid en vooroordelen kunnen wegnemen. We willen ze meegeven hoe ze op een écht inclusieve manier kunnen werken aan toegankelijkheid voor doven en slechthorenden. In gelijkwaardigheid staan we samen sterker. “
“Te vaak worden er nog dingen georganiseerd vóór dove mensen en niet samen mét dove mensen, of niet op een echt gelijkwaardige manier.”
Wat zijn jullie belangrijkste activiteiten voor de komende periode?
“We kiezen ervoor om ons werkveld te verbreden en richten ons het komende jaar voornamelijk op het opstarten van twee nieuwe projecten. Binnen Familie IN Gebaren organiseren we workshops voor ouders van dove kinderen én dove ouders van horende kinderen. Binnen Identiteit IN Gebaren organiseren we workshops voor dove volwassenen. Het doel van deze projecten is om samen de culturele en linguïstische identiteit van dove mensen te verkennen. Kennis is macht; door deze doelgroepen te empoweren hopen we bij te dragen aan een sterkere basis voor dove mensen.
Het project Musea IN Gebaren, dat al loopt sinds 2016, wordt opgeschaald. Het aantal musea waar we rondleidingen in Nederlandse Gebarentaal aanbieden willen we verder uitbreiden en we produceren nog meer toegankelijke video's in NGT voor musea. We ontwikkelen steeds meer complete multimediatours in NGT en dat is geweldig om te doen: op deze manier kunnen doven geheel zelfstandig en op elk moment, wanneer ze maar willen, een museum bezoeken in hun eigen taal.
Tot slot starten we ook met Gezond IN Gebaren, hierin bieden we workshops aan voor de medische sector over inclusieve communicatie in de zorg.”
Wat heeft de nieuwe naam en positionering jullie tot nu toe opgeleverd?
“Het meest positieve is onze positionering binnen de dovengemeenschap zelf. Voorheen was Wat Telt! een eenmanszaak. We kunnen ons al stichting nu beter profileren als een professionele organisatie. Mede hierdoor hebben we ook opdrachten binnengekregen van organisaties die zich richten op zorg, onderwijs of maatschappelijke dienstverlening voor doven en slechthorenden. Zij lopen regelmatig tegen problemen aan in de samenwerking tussen dove en horende collega's op de werkvloer. Dit is een veelvoorkomend probleem. De expertise die wij hebben opgebouwd op het gebied van inclusieve communicatie en samenwerking kunnen we nu ook toepassen binnen de dovengemeenschap zelf. Dit levert nieuwe opdrachten en contacten op. Daar zijn we erg blij mee want er is nog zo veel te verbeteren en dit kan een grote bijdrage leveren aan de positie van doven in Nederland.“
Hoe heeft jullie deelname aan de Art-up incubator vorig jaar bijgedragen aan deze nieuwe stappen?
“Het incubatorprogramma heeft ons de ruimte en tools geboden om alle ideeën op een rijtje te zetten en te toetsen wat haalbaar is en waar écht behoefte aan is. Het sparren met collega-ondernemers en de kennis uit de trainingen heeft ons een frisse blik op onze organisatie gegeven en dat is heel waardevol geweest voor de doorontwikkeling van onze organisatie.”
Meer over Stichting IN Gebaren, over de lopende en nieuwe projecten en veel voorbeelden van toegankelijke video’s in NGT vind je op www.ingebaren.nl